Wiele mówi się o strategiach ochrony praw własności intelektualnej. Własność intelektualna stanowi bowiem jeden z filarów konkurencyjności przedsiębiorstw.

Brzmi górnolotnie i niezrozumiale? Pewnie trochę tak.

Czym więc jest ta własność intelektualna? I gdzie ją możemy znaleźć w przedsiębiorstwach, które nie są potentatami na rynku farmaceutycznym, hi-tech czy biotechnologii?

Odczarowujemy trudne tematy. Otwieramy cykl postów, w których przedstawię mój subiektywny wybór odnośnie praw własności intelektualnej. Absolutnie niewyczerpujący. Będę chciała zwrócić uwagę na kilka przykładów własności intelektualnej, z którymi spotykamy się bezwiednie na co dzień. I to niemal w każdym przedsiębiorstwie.

Podpowiem też jak te prawa chronić i na co zwrócić uwagę przy każdym z nich. Szczególnie, że poważnym zagrożeniem mogą być czynniki takie jak powszechny dostęp do Internetu, konkurencja, duża rotacja pracowników oraz recesja gospodarcza.

Znak towarowy – po prawniczemu

Znakiem towarowym może być każde oznaczenie umożliwiające odróżnienie towarów jednego przedsiębiorstwa od towarów innego przedsiębiorstwa oraz możliwe do przedstawienia w rejestrze znaków towarowych w sposób pozwalający na ustalenie jednoznacznego i dokładnego przedmiotu udzielonej ochrony.

Znakiem towarowym może być w szczególności wyraz, włącznie z nazwiskiem, rysunek, litera, cyfra, kolor, forma przestrzenna, w tym kształt towaru lub opakowania, a także dźwięk.

Znak towarowy – po ludzku

Znaki towarowe są bohaterem pierwszego planu w każdej reklamie i w kampaniach promocyjnych najróżniejszych towarów lub usług. Nic dziwnego, bo ich zadaniem jest odróżnianie. Widzimy je na produktach, na opakowaniach, na billboardach czy w reklamach.

Są to oznaczenia, których używamy po to, aby zidentyfikować produkty lub usługi, które oferuje nasze przedsiębiorstwo. W ten sposób odróżniamy się od produktów lub usług, które oferuje nasza konkurencja. To bardzo pomocne w gąszczu reklam i szumie informacyjnym. Zmęczone oczy konsumenta szukają bezpiecznej przystani – logo swojej ulubionej marki.

Potocznie na znak towarowy mówi się „znak firmowy” lub „logo”.

W sąsiedztwie oznakowania zarejestrowanego jako znak towarowy można umieścić literę „R” wpisaną w okrąg. Dodajemy w ten sposób prestiżu i komunikujemy „uwaga, mam formalną ochronę!”.

Przyjmuje się, że znaki towarowe są filarem budowania wizerunku i reputacji danej marki. Dlatego bardzo ważny jest odpowiedni dobór oznaczenia oraz uzyskanie monopolu na jego używanie.

Co może być znakiem towarowym

Znakiem towarowym może być nie tylko logo lub nazwa firmy. Lecz wszelkiego rodzaju oznaczenia, które umożliwiają odróżnienie towarów jednego przedsiębiorstwa od towarów innego przedsiębiorstwa.

Może to być zatem slogan reklamowy. Może to być fantazyjna grafika bądź sama nazwa produktu.

A więc niemal wszystko, co będzie kojarzyć się z naszym przedsiębiorstwem oraz pomoże odróżnić nasze produkty od produktów konkurencji. To samo dotyczy usług.

W osobnym poście napiszemy też czym się różni logo od logotypu i wyjaśnimy skąd to całe zamieszanie.

Jak zarejestrować znak towarowy

Aby znak towarowy mógł korzystać z formalnej ochrony prawnej, musi zostać zarejestrowany w odpowiednim urzędzie.

W Polsce takimi sprawami zajmuje się Urząd Patentowy, który ma siedzibę w Warszawie.

Należy złożyć odpowiedni wniosek na specjalnym formularzu i uiścić opłatę. Na każdy znak towarowy trzeba uzupełnić osobny wniosek oraz uiścić osobną opłatę.

Napiszemy o tym dokładnie w kolejnym materiale.

Co daje zarejestrowanie znaku towarowego

Na znak towarowy udzielane jest tzw. „prawo ochronne”. Otrzymujemy w ten sposób monopol na używanie znaku towarowego. Monopol oznacza, że na określonym terytorium tylko my możemy oznaczać w ten sposób określone towary lub usługi.

Nasz monopol jest jednak ograniczony w czasie. Prawo ochronne na znak towarowy udzielane jest na 10 lat. Możliwe jest przedłużanie na kolejne 10-letnie okresy, za dodatkową opłatą.

Kiedy rejestrować znak towarowy

Zachęcamy do rejestracji marki, która jest wystarczająco wyrazista i z którą chcemy zostać na dłużej. Gdyż w ten sposób stajemy się właścicielem praw wyłącznych i zyskujemy dodatkowe narzędzia do walki z nieuczciwą konkurencją.

Niestety, ale o nieuczciwą konkurencję i wszelkiej maści trolli nietrudno. Szczególnie jeśli nasz biznes nabiera wiatru w żagle i zaczyna przynosić wysokie dochody.

Zyskując prawo ochronne na znak towarowy dodatkowo wzmacniamy wiarygodność i renomę naszego przedsiębiorstwa.

Poza tym otwierają się przed nami możliwości formalnego licencjonowania znaku towarowego. Czy to w formie budowania sieci, np. franczyzy. Czy też poprzez inne strategiczne partnerstwa, które pomogą nam komercjalizować naszą markę oraz budować imperium.

Znak towarowy a prawo autorskie

Warto wspomnieć, że znaki towarowe często łączą się z prawem autorskim. Jest tak w szczególności, gdy znakiem towarowym jest oznaczenie graficzne, które jest utworem.

W takiej sytuacji mamy kumulację ochrony z ustawy prawo własności przemysłowej (w zakresie znaków towarowych) oraz z ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (w odniesieniu do utworów).

Znak towarowy a umowy  

Jeśli macie w zasobach waszego przedsiębiorstwa logo, to koniecznie pamiętajcie o zawarciu odpowiedniej umowy z jego twórcą. Warto nabyć odpowiednio szerokie prawa do takiego utworu, aby swobodnie i bezpiecznie je eksploatować. Także jako znak towarowy.

Jeśli natomiast zamierzacie upoważnić innych uczestników rynku do korzystania z waszego znaku towarowego, to koniecznie zadbajcie o wasze umowy licencyjne. W takich umowach oprócz opłat licencyjnych (ewentualnie postanowień o nieodpłatnym udzieleniu licencji), powinny znaleźć się ustalenia dotyczące okresu i rodzaju licencji, jak i sposobu wykorzystania tego znaku.

***

Jeśli macie jakieś pytania związane z tym obszarem to zapraszamy do kontaktu. W naszej kancelarii zajmujemy się zgłaszaniem znaków towarowych do Urzędu Patentowego, jak i przygotowywaniem wszelkiego rodzaju umów autorskich. Zarówno w zakresie nabycia praw autorskich, jak i udzielania lub pozyskania licencji. Doradzamy też w obszarach komercjalizacji praw własności intelektualnej oraz wspieramy w przypadku naruszeń.

A jeśli chcecie przypomnieć sobie jak chronić własność intelektualną Waszego przedsiębiorstwa w czasach kryzysu (i nie tylko) to zapraszamy do lektury postu poświęconego tej tematyce.